Maartnummer (2020) van ‘Rond Leidsche Rijn en Vleutensche Wetering’

Vanaf donderdag 26 maart is het decembernummer van ‘Rond Leidsche Rijn en Vleutensche Wetering’ weer verspreid onder onze leden.

Deze editie bevat weer een groot aantal interessante artikelen waaronder:

• ‘Ook hier werden Joden gedeporteerd’ door Kees Rasch
• ‘Zulke rumoerige dagen heeft Vleuten nog maar zelden gekend’ (Uit het oorlogsdagboek van Kees van Dijk)
• ‘Het ging helemaal fout in cafe Huigen’ door Wout van Kouwen en Hans de Jong

Ook hier werden Joden gedeporteerd door Kees Rasch
In Nederland zijn in de Tweede Wereldoorlog duizenden joden opgepakt. In veel steden en dorpen is over hen gepubliceerd en zijn monumenten opgericht. In Vleuten-De Meern is weinig onderzoek gedaan naar gearresteerde en gedeporteerde joden. Daardoor hebben zij  nauwelijks aandacht gekregen. In dit artikel worden deze joden beschreven. Om een indruk te krijgen onder welke omstandigheden zij tijdens de oorlogsjaren leefden, wordt eerst een overzicht gegeven van de maatregelen die tegen de joden werden genomen.

In 1940 woonden in Nederland ruim 140.000 joden; het merendeel in Amsterdam. In Utrecht woonden 1400 joden. Eén op de 100 inwoners in Utrecht was jood; in Amsterdam was dit 1 op de 10 inwoners. Daarenboven waren er 14.000 joden die in de jaren 1930-1940 vanwege de toenemende Jodenvervolging in Duitsland, naar Nederland waren gevlucht. Een deel van deze joden emigreerde, vooral naar de Verenigde Staten. Anderen hoopten dat Nederland neutraal bleef en probeerden hier een bestaan op te bouwen. Na de Duitse inval in Nederland werden de joden stap voor stap gediscrimineerd en geïsoleerd van de maatschappij. Ze mochten niet meer werken en hun bewegingsvrijheid werd beperkt. Ook moesten ze ter herkenning een Jodenster op hun kleding dragen, werd hun rekening bij de postgiro opgeheven en mochten ze niet meer telefoneren. Lees meer in het maartnummer.

Terug naar de pagina over ons tijdschrift.

Zulke rumoerige dagen heeft Vleuten nog maar zelden gekend (Uit het oorlogsdagboek van Kees van Dijk)

In de nacht van 4 op 5 september 1944 trekken honderden Duitse auto’s en tanks door Vleuten. De voertuigen beschadigen onderweg palen en brugleuningen. Voor het huis van mijn ouders wordt het hekje in elkaar gereden. Enkele dagen later vervoegt mijn vader zich bij de Schreibstube van het Duitse leger voor vergoeding van de schade. Hij wordt doorgestuurd naar de Offizier, die verwijst hem  naar de burgemeester, deze weer naar de Schade Enquête Commissie in Zeist en laatstgenoemde weer naar het Departement van Financiën, afdeling Bezettingsschade in Amersfoort.

Het is een van de eerste voorvallen, die mijn vader beschrijft in het dagboek, dat hij van 4 september 1944 tot en met 10 juni 1945 heeft bijgehouden. De aantekeningen beginnen  in de tijd, dat iedereen probeerde om ondanks de oorlog zo normaal mogelijk te leven. Hekje kapot? Dan vraag je schadevergoeding.

Vanaf dat najaar is echter niets meer normaal. De narigheden rijgen zich aaneen. Er is een ernstig gebrek aan eten. Kleren en schoenen kunnen niet meer gerepareerd worden.  De elektriciteit valt voortdurend uit. Er komt nog maar een paar uur per dag water uit de kraan. Met de invallende winter worden de bomen in het park van kasteel de Haar tot kachelhout verwerkt. De gehele dag trekken Utrechters door het dorp op zoek naar eten.  Diefstal en verduistering nemen hand over hand toe. De boeren waken ’s nachts over hun vee. Lees meer in het maartnummer.

Terug naar de pagina over ons tijdschrift.

Het ging helemaal fout in cafe Huigen door Wout van Kouwen en Hans de Jong

Voor het orgaan van de Geschiedkundige Vereniging Oudewater schreven bovenstaande auteurs een artikel over Arie den Boer, een bijna vergeten verzetsheld uit Oudewater onder de titel ‘Gemarteld maar niet gebroken’.

Een belangrijk deel van dit verhaal speelt zich af op Meerns Grondgebied met een hoofdrol voor de brandweerwagen van Veldhuizen. Reden voor Wout van Kouwen om contact op te nemen met onze vereniging voor informatie en afbeeldingen. Speciaal voor ons tijdschrift hebben de auteurs het verhaal samengevat met de focus op de Meernse gebeurtenissen. Het volledige artikel verschijnt in ‘Oude Waarden’, april 2020.

Het verzet tegen de Duitse overheersing tijdens de Tweede Wereldoorlog begon pas goed op gang te komen vanaf 1943. Dit verzet kan in drie groepen verdeeld worden: de L.O. (Landelijke Organisatie voor hulp aan onderduikers), de K.P. (Knokploeg): die voerde eigenlijk een guerrilla tegen de Duitsers) en tenslotte verschillende spionage-groepen die allerlei inlichtingen naar Engeland seinden.  Een van de meest actieve spionagegroepen in onze provincie was ‘De groep Albrecht’, die berichten over Duitse troepenverplaatsingen doorgaf aan de geallieerden. De Albrecht-groep werd tot stand gebracht door de 26-jarige beroepsofficier en Engelandvaarder Henk de Jonge (schuilnaam ‘Albrecht’). Lees meer in het maartnummer.