De Stelling van Amsterdam had sinds 1996 de status van werelderfgoed , en nu is daar de Nieuwe Hollandse Waterlinie aan toegevoegd. Samen vormen ze de Hollandse waterlinies die het bijzondere verhaal vertellen van de militaire verdediging van ons land met water als...
De Limes uitgeroepen tot UNESCO werelderfgoed
De Limes is het grootste archeologische monument van Nederland. De Limes was 2000 jaar geleden de buitengrens van het Romeinse Rijk en loopt via Utrecht van Katwijk naar Arnhem, richting Duitsland. In Nederland gaat het om 19 vindplaatsen, verspreid over de provincies...
Wie wil ons helpen met ons foto archief?
We zijn momenteel druk bezig met het op orde brengen van onze collectiebank. De bedoeling is dat u binnenkort kunt rondkijken in ons grote digitale archief. Heel binnenkort komen diverse uitgaven (o.a. tijdschrift, specials e.d.), en films online. Meer werk is het om...
Juninummer (2021) van ‘Rond Leidsche Rijn en Vleutensche Wetering’
Vanaf 1 juli 2021 is ons juninummer weer te koop in de Broederschapshuisjes. Hieronder het begin van drie interessante artikelen uit dit nummer. Deze editie bevat weer een groot aantal interessante artikelen waaronder: ‘Raadhuis Vleuten ; bijna...
STREEKMUSEUM “DE BROEDERSCHAPSHUISJES” IS WEER OPEN !!!
Beste mensen, Na vele maanden is het streekmuseum De Broederschapshuisjes van de Historische Vereniging Vleuten, De Meern, Haarzuilens en Leidsche Rijn eindelijk weer open! Vanaf maandagmiddag 7 juni zijn de rijksmonumentale huisjes, Dorpsstraat 1 in Vleuten, weer...
Maartnummer (2021) van ‘Rond Leidsche Rijn en Vleutensche Wetering’
Het maartnummer 2021 van ‘Rond Leidsche Rijn en Vleutensche Wetering’ is inmiddels weer verspreid onder onze leden. Deze editie bevat weer een groot aantal interessante artikelen, waaronder: De Broederschap van Onze Lieve Vrouw te Vleuten De eerste 10 jaar van de onze...
On-line serie “Romeinen in Nederland”
Archeologisch onderzoek van de laatste jaren en nieuwe beschikbare onderzoekstechnieken geven een schat aan nieuwe informatie over Romeins erfgoed in Nederland. Tijd om deze nieuwe ontdekkingen onder de aandacht te brengen. Omdat de corona-maatregelen langer duren...
Decembernummer (2020) van ‘Rond Leidsche Rijn en Vleutensche Wetering’
Met onder meer: Raadhuis Vleuten: bijna 100 jaar ontmoeten en verbinden van mensen; Het boerderijenlint langs de Rijksstraatweg en de Zandweg in De Meern; Dagboek van de Razzia Rotterdam, November ‘ 44: Naar het front. Raadhuis Vleuten: bijna 100 jaar ontmoeten en...
Kasteeltuin Nijevelt verbindt Veldhuizen
Midden in de wijk Veldhuizen in Vleuten-De Meern ligt de ruïne van Kasteel Nijevelt. De gemeente is samen met buurtbewoners, kinderen en Utrecht Natuurlijk bezig deze plek in ere te herstellen. Gezamenlijk maken zij het park Kasteeltuin Nijevelt, een heerlijke plek om...
Diploma uitreiking Graaf Junior
Elf jonge onderzoekers hebben een jaar lang deelgenomen aan de jeugdcursus archeologie o.l.v. Vera van der Sluis, Arthur van der Leij en Jan Bosman. Op maandelijkse bijeenkomsten hebben zij kennis gemaakt met diverse aspecten van de archeologie en de rijke historie...
Lezing over historie van de Broederschap in de Torenpleinkerk, Vleuten, donderdag 21 oktober 2021
Op donderdag 21 oktober organiseert de Historische Vereniging Vleuten De Meern Haarzuilens & Leidsche Rijn een lezing over de 550-jarige historie van de Broederschap.
In 1471 kwam in de kerk van Vleuten een aantal edellieden en gegoede boeren bijeen om de Onze-Lieve-Vrouwebroederschap op te richtten. Nu 550 jaar geleden dat later, bestaat dit genootschap nog steeds. Destijds waren de verzorging van een uitvaartmis en het bidden voor het zielenheil van de overleden broeders de belangrijkste doelen. Tegenwoordig ontplooit de broederschap sociale en culturele initiatieven en ondersteunt zij godsdienstige, charitatieve, culturele en sociale acties.
De Broederschap is ook de eigenaar van het onderkomen van onze Historische Vereniging, de Broederschapshuisjes.
Ter gelegenheid van het jubileum schreef Janjaap Luijt voor een gedenkboek de geschiedenis van de broederschap. Uiteraard vertelt dit verhaal de wederwaardigheden over de broederschap, maar het geeft tegelijkertijd een beeld van de geschiedenis van Vleuten, De Meern en Haarzuilens. In zijn voordracht neemt Janjaap de toehoorders mee langs de belangrijkste gebeurtenissen rondom de broederschap. Daarnaast zal hij een en ander vertellen over de totstandkoming van zijn verhaal en op welke praktische problemen hij daarbij stuitte.
Het jubileumboek ter gelegenheid van het 550-jarig bestaan van de broederschap verschijnt 12 oktober.
De lezing zal worden gegeven in de Torenpleinkerk, Schoolstraat 5, Vleuten
Datum: 21 oktober 2021, aanvang 20.00 uur.
Vanwege COVID richtlijnen zal er beperkt aantal plaatsen beschikbaar zijn. Tevens zullen wij de lezing ook online beschikbaar stellen en is hij dan ook na afloop terug te zien op ons youtube kanaal.
Kosten voor de lezing bedragen € 2,50, maar voor leden van de HV is deelname gratis.
Geef bij uw aanmelding even aan als u de lezing via online wilt volgen. U krijgt dan kort voor die tijd een link toegestuurd.
Voor informatie: Wim de Vrankrijker / activiteiten@histvervdmh.nl / 0654242160
Het ticket voor de lezing kunt u zelf downloaden.
Dat kan op twee manieren…
1. Nadat u in de Winkelmand op de bestel-knop heeft geklikt verschijnt er op het Afreken-scherm een link onder het kopje “Download”
2. In de bevestigings-email staat ook een link naar het ticket onder het kopje “Download”
Tijdschrift HV juni 2021
Vanaf 1 juli 2021 is ons juninummer weer te koop in de Broederschapshuisjes. Hieronder het begin van drie interessante artikelen uit dit nummer.
Inhoudsopgave juni 2021
Voorwoord 3
Van de redactie 4
Verenigingsberichten 5
Quiz 7
De tweede 10 jaar van onze Historische Vereniging; 1991-200 8
Vrijwilliger: Bob van Vliet 13
Klassen- en groepsfoto’s – R.K. Mannenkoor St. Caecilia in Vleuten 15
Raadhuis Vleuten, bijna 100 jaar ontmoeten en verbinden
van mensen (3 16
Terug naar Vleuten (27) Armbestuur 25
Onze Monumenten: Het boerderijenlint langs de Rijksstraatweg (3) 26
De Steenen Kamer (2) 33
Het Romeinse Rijk (15): Het Muntstelsel 39
Koude oorlog 40
De klokkenroof in 1943 (4) 44
Voor u bekeken 48
Van over het Kanaal . 50
‘Raadhuis Vleuten ; bijna 100 jaar ontmoeten en verbinden van mensen’ (3)
Iedereen kent wel ‘het monumentale gebouw’ tegenover de Rooms-katholieke Willibrordkerk in Vleuten. Een pand met een rijke historie en altijd gericht op het ontmoeten en verbinden van mensen. Wat gebeurt er op dit moment in dit gebouw en wat is er allemaal in gebeurd in die bijna 100 jaar van zijn bestaan? In een drieluik geven wij een overzicht wat er allemaal in dit bijzondere gebouw heeft plaats gevonden. Het eerste deel betrof de beginperiode 1928-1940 (zie het decembernummer van 2020). Het tweede deel betrof de periode 1940-1965 (zie het maartnummer van maart 2021). Nu deel 3: de periode 1965-heden.
Jaren 70: Jeugdsoos PIT en Jongerencentra ‘Karma’ en ‘Icarus’
We zitten inmiddels in de jaren 70. Toen werd het gebouw vooral gebruikt als jongerencentrum. Als eerste was jongerenvereniging ‘PIT’ actief. We hebben nog proberen te achterhalen wat nu de afkorting van PIT was in die tijd. Een vermoeden was dat de eerste letter ‘P’ ook weer stond voor ‘Patronaats’ net zoals we dat ontdekt hadden bij de voetbalvereniging PVCV die ook in het gebouw was ontstaan. Een wat oudere Vleutense bewoonster uit die tijd gaf uiteindelijk de oplossing voor ons vraagstuk: “PIT is geen afkorting geweest hoor! Het had te maken met dat we jongeren waren met PIT!”
Lees verder in ons tijdschrift.
ONZE MONUMENTEN: Het boerderijenlint langs de Rijksstraatweg (3)
In 1983 is er een voorlopige inventarisatie van beeldbepalende en monumentale panden samengesteld, die als basis diende voor de MIP, de Monumenten Inventarisatie van de Provincie Utrecht die in 1989 gereed kwam. Deze MIP vormde de basis voor het monumentenbeleid in de provincie. Uit deze MIP is uiteindelijk een monumentenlijst samengesteld. Voor de voormalige gemeente Vleuten-De Meern is deze lijst gepubliceerd in het bekende gele boekje: Vleuten-De Meern, geschiedenis en historische bebouwing. Toen Vleuten-De Meern bij Utrecht kwam, is de lijst herzien. Alleen de gemeentelijke monumenten met de hoogste status zijn opgenomen in de lijst van gemeentelijke monumenten in Utrecht. De andere zijn van de lijst afgevoerd. In aflevering 1 bekeken we de panden uit de MIP tussen de Meernbrug en de Gooisebrug aan beide zijden van de Leidse Rijn. Aflevering 2 ging van de Gooisebrug naar de Rijksweg A2. Dit keer fietsen of wandelen we vanuit het centrum van De Meern een rondje de andere kant op. We beginnen bij de Meernbrug en gaan over de Zandweg richting Vleuterweide. We volgen weer de lijst van de MIP die gebruikt is om de gemeentelijke monumentenlijst samen te stellen. We doen ook een klein stukje Harmelen aan. De foto’s zijn genomen op Koningsdag 2021. Vandaar de vrolijke vlaggen met wimpels.
Wilt u meewandelen of fietsen? Kijk in ons juninummer.
Koude oorlog
1.Inleiding
Na de vreugde over de 75e jaardag van het einde van de 2e Wereldoorlog lijkt het moment gekomen om stil te staan bij de daarop volgende Koude Oorlog, die van 1945 tot 1989 duurde. Zoals het einde van WOII het einde van de hegemonie van Europese staten en het kolonialisme betekende, was de Koude Oorlog de laatste ronde van het communisme als vorm van staatsinrichting en economisch model.
In drie delen zal de Koude Oorlog beschreven worden en in drie opeenvolgende edities van dit tijdschrift worden afgedrukt. De drie perioden zijn: 1945-1960; 1961-1979; 1980-1989. Voor deze opzet is gekozen om de wisselwerking tussen landen en ontwikkelingen in hun onderlinge verband te presenteren.
De ontwikkelingen in Nederland zullen daarbij in hun samenhang worden besproken. In een afzonderlijke bijdrage zal de Bescherming Bevolking, een maatregel van de Koude Oorlog worden behandeld. Uitdrukkelijk worden de lezers uitgenodigd hun kennis, ervaringen en documentatie in te brengen om de lokale uitwerking van de Koude Oorlog te belichten in ons werk- en woongebied.
Nieuwsgiering naar dit artikel? In ons juninummer kunt u verder lezen.
Tijdschrift HV maart 2021
Inhoudsopgave maart 2021
Voorwoord 3
Van de redactie 4
Verenigingsberichten 5
De eerste 10 jaar van onze Historische Vereniging; 1981-1991 10
Klassen- en groepsfoto’s – Chrstelijke school, Vleuten, ca. 1910 15
Raadhuis Vleuten, bijn 100 jaar ontmoeten en verbinden van mensen (2) 16
Meentweg, gedicht 21
Terug naar Vleuten (26) Kinderspel 23
Onze monumenten: Het boerderijenlint en andere mooie panden langs de Rijksstraatweg en de Zandweg in de Meern (2) 24
De klokkenroof in 1943 (3) 29
Uit de Oude Doos (19) De zoektocht naar de personen op de foto van de familie van Selm 32
Het Romeinse Rijk (14): Handel 35
De Spaanse Griep, de voorlaatste pandemie, in onze contreien 36
De Broederschap van Onze Lieve Vrouw te Vleuten 41
Een korte geschiedenis van de hofstede Rijnsoever aan de Zandweg 72 in De Meern 44
Van over het Kanaal 46
Tijdschrift HV december 2020
Inhoudsopgave december
Voorwoord 3
Van de redactie 4
Verenigingsberichten 5
Bericht uit de acheohotspot 7
Vrijwilliger bij onze bloeiende vereniging: Peter C. de Vries 9
Klassen- en groepsfoto’s – Pastoor Ohlschool, Vleuten, 1973-74 13
Raadhuis Vleuten, bijn 100 jaar ontmoeten en verbinden van mensen (1) 14
Winter in ’66 19
Terug naar Vleuten (25) Onverwacht bezoek 21
Dagboek van een slachtoffer van de razzia’s Rotterdam (3) 22
Het boerderijenlint en andere mooie panden langs de Rijksstraatweg en de Zandweg in de Meern (1) 26
Feest in de Broederschapshuisjes 33
De klokkenroof in 1943 (2) 36
Het Romeinse Rijk (13): SPQR 41
Historisch fotoboek van de Rijn 41
De Steenen Kamer, met beknopte histories van De Meernhoeve en Het Ridderblok (1) 42
Voor u bekeken 45
Van over het Kanaal 46
Tijdschrift HV september 2020
Inhoudsopgave september
Voorwoord 3
Van de redactie 4
Verenigingsberichten 6
Vrijwilliger bij onze bloeiende vereniging: Peter C. de Vries 10
Dom Willibrord van Dijk: vernieuwer die zelf
een ouderwetse trappist bleef 14
Blik op de Leidse Rijn door de tekenaar/kunstenaar Chris Schut (3) 22
Klassen- en groepsfoto’s – Pastoor Ohlschool, Vleuten, 1973-74 21
De klokkenroof in 1943 (1) 28
Terug naar Vleuten (24) Juffrouw Witkamp 31
Dagboek van een slachtoffer van de razzia Rotterdam (2) 32
Vaderlandse geschiedenis 38
Uit de Oude doos (19) Familie van Selm op boerderij Den Engh 41
Jeugdpagina 43
Voor u bekeken 44
Van over het Kanaal 46
Opgraving middeleeuws schip ‘Vleuten 3’
Vrijdagmiddag 5 april was de opgraving van het schip ‘Vleuten 3’ uit de vroege middeleeuwen in het Máximapark eenmalig te bezoeken. De archeologische opgraving is gedaan ter voorbereiding van de aanleg van de laatste delen van de Vikingrijn in het Máximapark. Archeologen van de gemeente Utrecht (afdeling Erfgoed) en specialisten op het gebied van scheepsarcheologie gaven ter plekke uitleg over deze bijzondere vondst.
De Vikingrijn
Het schip ‘Vleuten 3’ is in 2016 ontdekt bij archeologisch onderzoek voor de aanleg van de Vikingrijn. Omdat de omstandigheden toen niet optimaal waren om het schip verder te onderzoeken, is het met grond toegedekt. Op de plaats van het schip wordt een van de laatste delen van de Vikingrijn aangelegd, waardoor het moest worden opgegraven. De Vikingrijn is een door bureau West8 ontworpen waterloop in het Maximapark, die is geïnspireerd op de Oude Rijn die duizenden jaren door dit gebied heeft gestroomd.
De Vleuten 3
Als een schip wordt ontdekt krijgt het de naam van plaats waar het is gevonden. Dit schip heeft de naam Vleuten 3 gekregen. Eerder werden de eveneens vroegmiddeleeuwse schepen Vleuten 1 en Vleuten 2 gevonden bij de aanleg van een ander deel van de Vikingrijn. In tegenstelling tot de Vleuten 3 zijn deze schepen niet opgegraven maar in de ondergrond bewaard gebleven.
Hergebruikt als kade
Het proefonderzoek in 2016 heeft duidelijk gemaakt dat de Vleuten 3 geen compleet scheepswrak is. Het is waarschijnlijk de helft van de bodem of scheepsvlak (van boord tot aan het midden) dat bestaat uit twee brede planken. Deze worden bij elkaar gehouden door spanten die met houten pennen aan de vlakgangen zijn bevestigd. Het scheepshout ligt op een aantal lange palen van eikenhout. Dit duidt erop dat een schip is gesloopt en dat delen hiervan in een kade of beschoeiing zijn hergebruikt. Een lot dat veel schepen die uit de vaart zijn genomen ten deel is gevallen. Oorspronkelijk stonden de palen met het scheepshout overeind en is deze constructie bij een overstroming weggespoeld en op de bodem van de Rijn terecht gekomen.
Hoe oud is de Vleuten 3?
Zowel het hout van de palen als de planken van het schip zijn dendrochronologisch onderzocht. Dergelijk onderzoek, waarbij de breedte van de jaarringen wordt gemeten, kan een datering en een herkomstgebied van het hout opleveren. Het onderzoek heeft aangetoond dat het scheepshout van de Vleuten 3 afkomstig is uit het Duitse Rijnland en dat voor de palen hout uit de directe omgeving is gebruikt. Vanwege het ontbreken van de buitenste spintringen kon helaas nog geen absolute datering van de bouw van het schip vastgesteld worden. Het jaarringonderzoek laat alleen zien dat dit vaartuig op zijn vroegst rond 820 na Chr. is gebouwd. Deze datering wordt bevestigd door het aardewerk dat rond het scheepshout is aangetroffen. Een datering in de negende eeuw maakt dit scheepswrak bijzonder want uit deze periode zijn nagenoeg geen andere scheepsvondsten bekend.
Vlakbij een nederzetting
Vooruitlopend op de bouw van een deel van de wijk Vleuterweide direct naast de Vikingrijn, heeft in 2007 uitgebreid archeologisch onderzoek plaatsgevonden, waarbij een grote nederzetting uit de vroege middeleeuwen is opgegraven. Deze nederzetting is vanaf het begin van de zesde tot en met het begin van de negende eeuw bewoond geweest en lag op de oever van de Rijn. De ligging en de globale datering van het scheepshout maken het erg aannemelijk dat de kade door de bewoners van deze nederzetting is gebouwd.
Een bekend scheepstype?
Omdat het scheepshout nog niet helemaal is vrij gegraven, kan er nog niet heel veel over het soort schip en de afmetingen hiervan worden gezegd. Duidelijk is wel dat het gaat om een karakteristiek rivierschip met een vlakke bodem, dat uitermate geschikt was voor het varen op een bochtige ondiepe rivier met zandbanken zoals de Rijn. Daarmee lijkt het op de Romeinse en vroegmiddeleeuwse rivieraken die eerder in de gemeente Utrecht zijn gevonden. Het archeologisch onderzoek zal de komende weken veel meer informatie over de scheepsconstructie en datering op gaan leveren.
Wat gaat er met de Vleuten 3 gebeuren?
Afhankelijk van de kwaliteit en omvang van het scheepshout, zal de constructie worden geborgen en voor verder onderzoek naar binnen worden gebracht. Hier zal het hout nauwkeurig door specialisten worden bestudeerd en gedocumenteerd, waardoor waarschijnlijk een betrouwbare reconstructie gemaakt kan worden. Wat er daarna met het hout gaat gebeuren is nog niet bekend.