logo_HistVer_2021_vierkant

Etalage KUNST route

Ook dit jaar wordt er in maart weer een etalage KUNST route gehouden in Vleuten-De Meern en in het Máximapark.Het werk van meer dan twintig lokale kunstenaars wordt geëxposeerd op diverse locaties. Die locaties zijn veelal de zeer toegankelijke plaatsen zoals...

Kasteel Den Ham in 5D herbouwd

  Vleuten/Utrecht 16 oktober – Ooit was de eeuwenoude Hamtoren onderdeel van een volwaardig kasteel. Met het project DenHam5D is Kasteel Den Ham nu herbouwd. In Virtual Reality wel te verstaan. Dankzij nieuwste technologie kun je 360° rondkijken bij het kasteel...

In memoriam Jan Schutte

Triest en verdrietig zijn we dat we de warmte, enorme betrokkenheid, scherpe geest en medemenselijkheid van Jan Schutte moeten missen. Jan was helaas al langere tijd ziek, maar de afgelopen week ging hij plotseling snel bergafwaarts. Te midden van zijn vrouw en zijns...

In memoriam Rein Pouw

We zijn verdrietig dat we ons erelid Rein Pouw zijn verloren. Op 19 september jl. overleed Rein op 88-jarige leeftijd. “Onverwacht overleden, maar in zekere zin niet onverwacht” vatte pastoor Peter Ambting de verhalen van de familieleden van Rein samen. Zo was het ook...

Idee voor groepsuitje: Te gast bij de historische vereniging!

Ben je op zoek naar een leuk groepsuitje? Wellicht is een bezoek aan de Historische Vereniging in de Broederschapshuisjes in Vleuten iets? De Historische Vereniging biedt tal van mogelijkheden voor leuke groepsactiviteiten. Deze activiteiten zullen regelmatig in het...

Tentoonstelling Stichtse Wateren: 900 jaar Waterbeheer geopend

Op 25 maart werd de nieuwe tentoonstelling ‘Stichtse Wateren’ over 900 jaar georganiseerd waterbeheer geopend door de loco-dijkgraaf van het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden, Els Otterman. Te zien zijn historische plattegronden van oude waterschappen in onze...

900 Jaar waterbeheer: Van Oude Rijn naar Leidse Rijn

Vanaf zaterdag 26 maart is de tentoonstelling "Stichtse Wateren, van Oude Rijn naar Leidse Rijn” over 900 jaar waterbeheer te zien in De Broederschapshuisjes in Vleuten. De tentoonstelling is gratis toegankelijk op de openingstijden van ons museum en voor groepen op...

Tijdschrift HV maart 2023

Het tijdschrift van maart 2023 is uit. Hierin interessante artikelen waaronder;

Door: Gerda Oskam

25 jaar Leidsche Rijn (1)

(of hoe Leidsche Rijn in 25 jaar een succes werd)

De bedenker, Riek Bakker

Dit jaar 25 jaar geleden werd de sleutel overhandigd aan de eerste bewoners in het eerste opgeleverde huis, aan het Klifrakplantsoen in Langerak. In hetzelfde jaren werden de eerste huizen opgeleverd in Veldhuizen door de toenmalige gemeente Vleuten-De Meern. In 1998 woonden er in het gebied van de wijken Vleuten-De Meern en Leidsche Rijn iets meer dan 20.000 mensen. Anno 2023 zal het aantal inwoners de 100.000 bereiken. Leidsche Rijn is daarmee een echt deltaplan wonen geworden. De tevredenheid in de wijken is erg groot. Het is een echt succes geworden. Mede dankzij twee mensen: de bedenker Riek Bakker en de bouwer, John Korssen. Een geschiedenis van 25 jaar Leidsche Rijn aan de hand van de woorden van Riek Bakker en John Korssen. In het volgende tijdschrift komt aandacht voor John Korssen, de bouwer. Deze keer het verhaal van de Rotterdamse ‘baas van de Maas’, Riek Bakker.

Doorlezen? Vanaf 30 maart is het nieuwe nummer te koop in de Broederschapshuisjes en via de webshop.

 

Door: Rens Wiegeraad

Ridderhofstad Bottestein

De beknopte geschiedenis van een woontoren met pretenties

Na de IJsselsteinse oorlog (1510-1511) keek het bestuur van de Staten van Utrecht tegen een berg schulden aan en een lege staatskas. De invoering in 1512 van een belasting op huizen leek een probaat middel om de financiële nood het hoofd te bieden. De adel, die een vaste vertegenwoordiging had in het bestuur, wist voor zichzelf een fiscale vrijstelling uit te onderhandelen: door het hebben van een riddermatig huis viel men buiten de heffing. De woontoren Bottestein bij Vleuten was zo’n huis. Als er tweehonderd jaar later nagenoeg niets meer van over is, weet het zich echter te ontpoppen als prestige object.

Meer weten over Bottestein? Vanaf 30 maart is het maartnummer te koop in de Broederschapshuisjes en via de webshop.

Door Theo Pronk

Historicus (Erasmus Universiteit) en directeur van Stichting Verborgen Stad

DenHam5D – Deel II

(Virtuele) Herbouw van een kasteel

Afgelopen jaar werd DenHam5D gelanceerd: een digitale reconstructie van het ooit zo voorname Kasteel Den Ham. Tegenwoordig staat hiervan alleen nog de toren. Bij het rondkijken in het verleden kan informatie worden opgevraagd over wat je ziet, wat hier gebeurde en vooral wie hier in de lange geschiedenis van het kasteel woonden. Zo kwam voor dit project een schat aan verhalen naar boven: te veel om te vertellen maar te mooi om te laten liggen. Afgelopen najaar verscheen daarom in dit magazine een artikel over de bewoners van Den Ham. Dit is hierop het vervolg.

Meer lezen over dit unieke project? Vanaf 30 maart is het maartnummer te koop in de Broederschapshuises of via de webshop.

 

Tijdschriften zijn verkrijgbaar in de Broederschapshuisjes, Dorpsstraat 1 te Vleuten tijdens openingstijden van ons documentatiecentrum/museum. In het museum is de tentoonstelling over 100 jaar tuinbouw te bezoeken. De toegang is gratis.

Dinsdag 16 mei 2023. Lezing “De grote ontginning van het Utrechtse veen in de jaren 1000 tot 1250″ door Frans van Bork (YouTube)

Op dinsdag 16 mei 2023 verzorgt de Historische Vereniging weer een lezing. Het onderwerp is nog een vervolg op het 900 jaar water project van afgelopen jaar. Spreker is Frans van Bork.

In twee eeuwen tijd werd een enorme wildernis van 64.000 hectares, vergelijkbaar met 100.000 voetbalvelden, in het Utrechts-Hollands veengebied ontgonnen. Zonder hulp van machines maakten pioniers elk jaar 320 hectares ontoegankelijk gebied bruikbaar voor landbouw. Het was de tijd van de Grote Ontginning.

Dat ging niet zonder strijd, want het graafschap Holland slaagde er in die periode in veel grondgebied van Utrecht te veroveren of te verwerven. De Grote Ontginning vond grofweg plaats tussen 1000 en 1200. De laatste fase van deze megaoperatie kon pas beginnen na het afdammen van de Kromme Rijn bij Wijk bij Duurstede. Dat gebeurde in 1122, het jaar dat beschouwd wordt als de start van het georganiseerde waterbeheer in het gebied van het huidige Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden.

Verder gaat de spreker in op de chronologie de Grote Ontginning in het HDSR-gebied, de eerste ontginningen in het Utrechts-Hollands veenweidegebied en de achtergronden van de Grote Ontginning. Ook staat hij stil bij de ontginningssystematiek: van blok- naar copeontginning. En, wie waren die ontginners?

Frans van Bork uit Woerden is voor de PVDA lid van het algemeen bestuur van het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden. Als redacteur van het blad Heemtijdinghen heeft hij voor de SHHV een publicatie geschreven over het Utrechtse Veen. In zijn dagelijks leven is hij bestuursadviseur bij de gemeente Den Haag voor Europese zaken.

De link voor deze prensentaie op YouTube vind je op de ticket.

Datum: dinsdag 16 mei, aanvang 20.00

Deelname € 5,00  Voor leden van de Historische Vereniging gratis.

 

Dinsdag 16 mei 2023. Lezing “De grote ontginning van het Utrechtse veen in de jaren 1000 tot 1250″ door Frans van Bork (ZAAL)

Op dinsdag 16 mei 2023 verzorgt de Historische Vereniging weer een lezing. Het onderwerp is nog een vervolg op het 900 jaar water project van afgelopen jaar. Spreker is Frans van Bork.

In twee eeuwen tijd werd een enorme wildernis van 64.000 hectares, vergelijkbaar met 100.000 voetbalvelden, in het Utrechts-Hollands veengebied ontgonnen. Zonder hulp van machines maakten pioniers elk jaar 320 hectares ontoegankelijk gebied bruikbaar voor landbouw. Het was de tijd van de Grote Ontginning.

Dat ging niet zonder strijd, want het graafschap Holland slaagde er in die periode in veel grondgebied van Utrecht te veroveren of te verwerven. De Grote Ontginning vond grofweg plaats tussen 1000 en 1200. De laatste fase van deze megaoperatie kon pas beginnen na het afdammen van de Kromme Rijn bij Wijk bij Duurstede. Dat gebeurde in 1122, het jaar dat beschouwd wordt als de start van het georganiseerde waterbeheer in het gebied van het huidige Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden.

Verder gaat de spreker in op de chronologie de Grote Ontginning in het HDSR-gebied, de eerste ontginningen in het Utrechts-Hollands veenweidegebied en de achtergronden van de Grote Ontginning. Ook staat hij stil bij de ontginningssystematiek: van blok- naar copeontginning. En, wie waren die ontginners?

Frans van Bork uit Woerden is voor de PVDA lid van het algemeen bestuur van het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden. Als redacteur van het blad Heemtijdinghen heeft hij voor de SHHV een publicatie geschreven over het Utrechtse Veen. In zijn dagelijks leven is hij bestuursadviseur bij de gemeente Den Haag voor Europese zaken.

De locatie voor deze presentatie is Buurtcentrum Terwijde,
Operettelaan 629, Utrecht

Datum: dinsdag 16 mei, aanvang 20.00

Deelname € 5,00  Voor leden van de Historische Vereniging gratis.

 

Donderdag 20 april 2023. Lezing “25 jaar architectuur in 25 jaar Leidsche Rijn” door Bettina van Santen (YouTube)

Op donderdag 20 april 2023 verzorgt de Historische Vereniging weer een lezing in het kader van “25 jaar Leidsche Rijn”.

Spreker deze keer is Bettina van Santen.

De bouw van Leidsche Rijn startte in een periode dat architectuur ‘hot’ was. De jaren negentig en nul waren de gloriedagen van de zogenaamde ‘superdutch’ architecten die internationaal furore maakten. Sommigen van hen gingen ook aan de slag in Leidsche Rijn. De ambitie van alle betrokkenen bij de vormgeving van de nieuwe wijk was vanaf het begin hoog. Dat gold bijvoorbeeld ook voor de uitstraling die nieuwe onderwijsgebouwen en nutsgebouwen in de wijk moesten krijgen. Het moest goed zijn, maar mocht zeker ook opvallen.

Architectuur staat echter niet stil en ook smaak verandert. De bouw van Vleuterweide markeerde een doorbraak van meer historiserende architectuur. De recent opgeleverde wijk Leeuwesteyn adverteert nu trots dat het geïnspireerd is op de ‘Utrechtse art-Deco’.

Het kan niet anders of na 25 jaar biedt Leidsche Rijn een variëteit aan architectuur en stedenbouw. Het kan ook trots wijzen op de aanwezigheid van enkele winnaars van de Rietveldprijs, dé Utrechtse architectuurprijs.

25 jaar Leidsche Rijn is een mooie aanleiding om de architectuurgeschiedenis van de wijk tegen het licht te houden. En wellicht is er na 25 jaar al architectuur die aanspraak kan maken op het predicaat ‘jong monument’.

Bettina van Santen is architectuurhistoricus bij de gemeente Utrecht.  Tevens heeft ze een aantal boeken geschreven over dit onderwerp.

Je kunt deze presentatie bijwonen op YouTube.

Datum: donderdag 20 april, aanvang 20.00

Deelname € 5,00 leden Hist. Ver. gratis.

Donderdag 20 april 2023. Lezing “25 jaar architectuur in 25 jaar Leidsche Rijn” door Bettina van Santen (ZAAL)

Op donderdag 20 april 2023 verzorgt de Historische Vereniging weer een lezing in het kader van “25 jaar Leidsche Rijn”.

Spreker deze keer is Bettina van Santen.

De bouw van Leidsche Rijn startte in een periode dat architectuur ‘hot’ was. De jaren negentig en nul waren de gloriedagen van de zogenaamde ‘superdutch’ architecten die internationaal furore maakten. Sommigen van hen gingen ook aan de slag in Leidsche Rijn. De ambitie van alle betrokkenen bij de vormgeving van de nieuwe wijk was vanaf het begin hoog. Dat gold bijvoorbeeld ook voor de uitstraling die nieuwe onderwijsgebouwen en nutsgebouwen in de wijk moesten krijgen. Het moest goed zijn, maar mocht zeker ook opvallen.

Architectuur staat echter niet stil en ook smaak verandert. De bouw van Vleuterweide markeerde een doorbraak van meer historiserende architectuur. De recent opgeleverde wijk Leeuwesteyn adverteert nu trots dat het geïnspireerd is op de ‘Utrechtse art-Deco’.

Het kan niet anders of na 25 jaar biedt Leidsche Rijn een variëteit aan architectuur en stedenbouw. Het kan ook trots wijzen op de aanwezigheid van enkele winnaars van de Rietveldprijs, dé Utrechtse architectuurprijs.

25 jaar Leidsche Rijn is een mooie aanleiding om de architectuurgeschiedenis van de wijk tegen het licht te houden. En wellicht is er na 25 jaar al architectuur die aanspraak kan maken op het predicaat ‘jong monument’.

Bettina van Santen is architectuurhistoricus bij de gemeente Utrecht.  Tevens heeft ze een aantal boeken geschreven over dit onderwerp.

Locatie voor deze presentatie is: Anafora, Uilenboslaan 1 Utrecht (in Maxima park)

Datum: donderdag 20 april, aanvang 20.00

Deelname € 5,00.   Voor leden leden Historische Vereniging gratis.

Juninummer (2022) van ‘Rond Leidsche Rijn en Vleutensche Wetering’

door | 4 juli 2022 | Nieuws

Op 30 juni verscheen het juninummer van ons tijdschrift Rond Leidsche Rijn en Vleutensche Wetering

Hierin onder andere de volgende mooie artikelen:

Stichtse Wateren, Van Oude Rijn naar Leidse Rijn (1)

Dit jaar is het 900 jaar geleden dat Utrecht stads- en tolrechten kreeg. Dat was één van de uitkomsten van een gewelddadige schermutseling over de gevolgen van de afsluiting van de Oude Rijn bij Wijk bij Duurstede. De Oude Rijn stroomde vóór 1122 met allerlei zijtakken via Wijk bij Duurstede, langs en door de huidige binnenstad van Utrecht en kronkelde verder door ons werkgebied om uiteindelijk uit te monden in de Noordzee bij Katwijk. De afsluiting van de Oude Rijn leidde tot een verlaagd waterpeil in de huidige Kromme Rijn, in de stad Utrecht en in ons gebied. Daarnaast leidde het tot veel meer water in de huidige Lek en moest er een 8 kilometer lang kanaal gegraven worden tussen de stad Utrecht en de Lek, de Vaartse Rijn. Voor de financiering, onderhoud en beheer van een ononderbroken dijk langs de Lek en het graven van de Vaartse Rijn, was organisatie nodig. Vandaar dat 1122 ook het begin is van 900 jaar georganiseerd waterbeheer.

Lees meer in het juninummer.

Het notulenboek van de Commissie tot Wering van Schoolverzuim

Op een druilerige donderdagmiddag viel ik weer eens in tijdens de openstelling van de Broederschapshuisjes. Al snuffelend in de bibliotheek viel mijn oog op een oud notulenboek. Er stond geen opschrift op dus ik begon de eerste notulen door te lezen. Het boek begint als volgt:

Vergadering op 23 April 1901 in het gemeentehuis

De Burgemeester Bargman Wuitiers opent en leidt vervolgens de vergadering.

De C t w v S moet uit drie leden bestaan.

Tot voorzitter wordt benoemd C. Vendrig en tot secretaris J. Oskam.

De heer C. v. Eck heeft voor de benoeming bedankt als lid van de C t w v S.

Voor de comm. was verschenen J. V[…] wegens herhaald verzuim van Aaltje V[…]. Genoemde V[…] verklaart, dat zijn dochtertje ziekelijk is, en op te grooten afstand van een school woont.

V[…] is op zijn verplichting gewezen, niets meer aan de orden sluit de Burgemeester de vergadering.

C. Vendrig Voorzitter

J. Oskam sec.

 

Het bleef geheel onduidelijk wat de afkorting C t w v S betekende. Nadat ik wat speurwerk had verricht met als zoekterm schoolverzuim, bleek dat C t w v S de afkorting is van de Commissie tot wering van Schoolverzuim. Uit de adressen in de notulen blijkt dat het gaat om het notulenboek van deze Commissie van de gemeente Oudenrijn en we zien hier de notulen van de allereerste vergadering van deze Commissie.

Lees verder in het juninummer wat deze commissie inhield.

 

ONDERGRONDS VERLEDEN (41): ‘Tem de os’

We hadden destijds scherven gevonden; heel veel scherven in wat nu waarschijnlijk een aardappelkeldertje geweest lijkt te zijn van een eeuwenoude boerderij in Maarssen die inmiddels weer herbouwd en bewoond is. Die scherven hebben we in de ArcheoHotspot in het Castellum Hoge Woerd op tafel gekregen om te selecteren en bij elkaar te puzzelen en te plakken. Misschien heeft u er wel aan meegeholpen.

Er zat een teer klein Chinees Yixing theepotje bij de scherven, waarover ik heb verteld in een vorige uitgave van dit blad (juni 2019). Ook aan de pijpenkopjes uit deze opgraving en aan de kommetjes en schoteltjes uit 1747 met “portretjes” van stadhouder Willem IV (1711-1751) zijn al eerder artikelen gewijd, resp. door Paul Ufkes (december 2019) en Carla Schoof (maart 2020).

Onlangs vernam ik van Daniël Stiller, de archeoloog die betrokken is bij het uitwerken van deze opgraving, dat er aan sommig Chinees porselein dat tussen de scherven gevonden werd, ook weer een bijzonder verhaal verbonden zit. Ik heb het nu over de drie kleine schoteltjes inclusief theekommetjes die afgebeeld waren.

Welk verhaal? Lees meer in ons juninummer.