logo_HV_2022_25jrLR

Lezing De Haar

De parkachtige omgeving van kasteel De Haar leende en leent zich uitermate goed voor de beoefening van vele sporten. Er hadden een mini-Olympische Spelen kunnen plaatsvinden. Zo werd verbaal en beeldend duidelijk uit de lezing van Peter-Eloy Staal en Ad van Zoeren op...

Rapunzelfestival bij de Hamtoren smaakt naar meer

Met een drijvend podium in de slotgracht, de toren als stralend middelpunt en artiesten als onder andere singer-songwriter Gavig James, Maartje en Kine en rapper Brainpower werd het een spectaculair festival. Het idee voor Rapunzel ontstond nadat er open dagen bij de...

Voortgang Digitalisering van onze bestanden

Oplettende bezoekers van de website van de Historische Vereniging zal het niet ontgaan zijn dat er al geruime tijd een knop COLLECTIEBANK op de homepage staat. En die staat er niet zo maar, er is de afgelopen jaren op de achtergrond hard gewerkt aan het digitaliseren...

In memoriam Wim Mulder (1933-2024)

Helaas moet de Historische Vereniging in korte tijd wederom één van de pijlers van onze vereniging missen. Op 90-jarige leeftijd is op 14 maart ons energiek, betrokken, gedreven, enthousiast en vrolijk Lid van Verdienste Wim Mulder overleden. Wim Mulder was vanaf...

In memoriam Jan de Jonge (1937-2024)

“Niets blijft, alles gaat voorbij” citeerde onze oud-voorzitter Jan de Jonge de filosoof Solon die rond 600 in Athene leefde en werkte. Helaas is op 87 jarige leeftijd één van de steunpilaren van onze vereniging, oud-voorzitter en Lid van Verdienste Jan de Jonge...

Tentoonstelling “25 jaar Leidsche Rijn” in Bij de Buren

Op 28 december werd in Buurtcentrum Bij de Buren (Eerste Oosterparklaan 76) in Utrecht Leidsche Rijn onze tentoonstelling geopend over 25 jaar Leidsche Rijn. Deze tentoonstelling was eerder te zien in de Broederschapshuisjes in Vleuten. Een reeks panelen geeft met...

Maandag 20 januari 2025: Lezing “Vleuten, de Meern en Haarzuilens voor het eerst in beeld.” door Sander Wassing (YouTube)

Vensters op de dorpen in de achttiende eeuw

De achttiende eeuw staat symbool voor achteruitgang en verval. De Gouden Eeuw van de Republiek der Nederlanden met haar onbegrensde mogelijkheden was voorbij. Toch was het ook de eeuw waarin verzamelaars de basis hebben gelegd voor alles wat vandaag de dag in onze nationale musea te zien is. Het is de eeuw van de topografische tekeningen, etsen en gravures. Vleuten, De Meern en Haarzuilens werden toen voor het eerst vereeuwigd in woord en beeld.

Kunstenaars gingen op zoek naar het roemruchte verleden van de Republiek en vonden dit in het Hollandse landschap, oude gebouwen en historisch belangrijke plaatsen. Ze zwermden, vaak onder de vleugels van een rijke mecenas, uit over het land en legden alles tekenend en beschrijvend vast. Ook de dorpen en heerlijkheden in de regio zijn bezocht en vastgelegd in onder andere het jaar 1744 door de Amsterdamse kunstenaar Hendrik Spilman. Het resultaat van een bezoek aan De Meern zien we hieronder. Ook Vleuten was een bezoek waard, zo lezen we in de Tegenwoordige Staat der Verenigde Nederlanden (1772): ‘De huizen zijn meestal van steen, waardoor het een fraai aanzien heeft. Ook ligt het rondom in vele luchtige boomgaarden. Wyders is dit dorp vermaard wegens het smaaklyke bier dat er gebrouwen wordt.’

Er was veel vraag naar de vruchten van deze tekenaars. Notabelen verzamelden gretig prenten, beschrijvingen en andere ‘rariteiten’ die uitingen waren van de Republiek zoals het eens was en in het verlengde daarvan, van Gods’ gemanifesteerde almacht. Welke beeldende en beschrijvende vensters op de dorpen zijn bewaard gebleven? Wat merkte men hier van de maatschappelijke turbulentie die eigen is aan de achttiende eeuw? Is wat we zien waarheidsgetrouw?

Deze vragen staan centraal gedurende de lezing door historisch onderzoeker Sander Wassing.

Datum: maandag 20 januari 2024, aanvang 20:00 uur, inloop vanaf 19:30 uur

De link naar de presentatie op YouTube staat in de ticket

Deelname € 5,00.  Leden Historische Vereniging gratis.

Maandag 20 januari 2025: Lezing “Vleuten, de Meern en Haarzuilens voor het eerst in beeld.” door Sander Wassing (ZAAL)

Vensters op de dorpen in de achttiende eeuw

De achttiende eeuw staat symbool voor achteruitgang en verval. De Gouden Eeuw van de Republiek der Nederlanden met haar onbegrensde mogelijkheden was voorbij. Toch was het ook de eeuw waarin verzamelaars de basis hebben gelegd voor alles wat vandaag de dag in onze nationale musea te zien is. Het is de eeuw van de topografische tekeningen, etsen en gravures. Vleuten, De Meern en Haarzuilens werden toen voor het eerst vereeuwigd in woord en beeld.

Kunstenaars gingen op zoek naar het roemruchte verleden van de Republiek en vonden dit in het Hollandse landschap, oude gebouwen en historisch belangrijke plaatsen. Ze zwermden, vaak onder de vleugels van een rijke mecenas, uit over het land en legden alles tekenend en beschrijvend vast. Ook de dorpen en heerlijkheden in de regio zijn bezocht en vastgelegd in onder andere het jaar 1744 door de Amsterdamse kunstenaar Hendrik Spilman. Het resultaat van een bezoek aan De Meern zien we hieronder. Ook Vleuten was een bezoek waard, zo lezen we in de Tegenwoordige Staat der Verenigde Nederlanden (1772): ‘De huizen zijn meestal van steen, waardoor het een fraai aanzien heeft. Ook ligt het rondom in vele luchtige boomgaarden. Wyders is dit dorp vermaard wegens het smaaklyke bier dat er gebrouwen wordt.’

Er was veel vraag naar de vruchten van deze tekenaars. Notabelen verzamelden gretig prenten, beschrijvingen en andere ‘rariteiten’ die uitingen waren van de Republiek zoals het eens was en in het verlengde daarvan, van Gods’ gemanifesteerde almacht. Welke beeldende en beschrijvende vensters op de dorpen zijn bewaard gebleven? Wat merkte men hier van de maatschappelijke turbulentie die eigen is aan de achttiende eeuw? Is wat we zien waarheidsgetrouw?

Deze vragen staan centraal gedurende de lezing door historisch onderzoeker Sander Wassing.

Datum: maandag 20 januari 2024, aanvang 20:00 uur, inloop vanaf 19:30 uur

Locatie: RoodNoot, Oude Vleutenseweg 35, Utrecht

Deelname € 5,00 leden Historische Vereniging gratis.

Tijdschrift HV september 2024

Het derde kwartaaltijdschrift van 2024 verschijnt binnenkort. Hierin interessante artikelen waaronder;

Door: Arthur van der Leij

Den Hoet en de Steene Camer

Graag neem ik de lezer mee naar de Vleutense Baan bij het laatste stoplicht voor Leidsche Rijn Centrum. Rechtsachter u is het hoofdgebouw van de Brandweer Utrecht te zien. U staat op een talud, waardoor u een stukje gras omringd door water kunt zien. Velen hebben gemeend het beeld van een eiland met grachtje te kunnen ontwaren. De meer historisch geïnteresseerde kijker denkt daarbij aan het restant van een ridderhofstad uit de middeleeuwen. De Historische Vereniging heeft hiernaar in 1992 archeologisch onderzoek gedaan onder leiding van Dr. D.W. Gravendeel zonder dat men hierover tot een conclusie kon komen. Enkele historische aspecten van Den Hoet kunnen van belang zijn.

 

Door: Jan Wingelaar

De aanleg van de nutsvoorzieningen (4) Vuilwaterafvoer

Betrouwbaar drinkwater was geregeld. Een even groot probleem voor de gezondheid was het afvalwater. In steden liepen goten door de straten waarop de (onze) viezigheid werd geloosd. Deze slokops, open riolen, stonden rechtstreeks in contact met de buitenlucht en waren op afstand te ruiken en vormden een bron van gezondheidsrisico’s en ergernis. Ziektes als diarree, dysenterie, difterie, cholera, hepatitis, pest en worminfecties konden zich eenvoudig verspreiden. Beerputten en septic tanks, die in dorpen en buitengebieden werden gebruikt, moesten met enige regelmaat worden leeggehaald. Bij goed werkende septic tanks was de frequentie aanzienlijk lager. Het afval werd gestort op vloeivelden of in sloten in de buitengebieden, het vocht zakte de bodem in of werd bij het bemalen van de poldersloten afgevoerd, de zware delen zonken en verrotten.

 

Door: Veronique Voorn-Verkleij

De voormalige gemeente Oudenrijn in oude foto’s en verhalen  (9) Familie Van Veen aan de Heijcopperkade

Op een herfstige ochtend in juli heb ik afgesproken met de heren David Versloot en David van Veen die in de Broederschapshuisjes komen vertellen over de Heijcopperkade. Dat deze neven allebei David heten is niet verwonderlijk. “Als je bij ons vroeger in de familie Daaf riep, dan keken er vijf op,” aldus Daaf Versloot. Allemaal vernoemd naar opa David van Veen, stamhouder van de familie Van Veen aan de Heijcopperkade.

 

Door: Veronique Voorn-Verkleij

De Utrechtse streekdracht

n de beeldbank van de vereniging zijn nog veel familiefoto’s te vinden waarop boerinnen staan, gekleed in de Utrechtse streekdracht. Omdat deze dracht meestal al vóór de tweede wereldoorlog (of misschien juist door die oorlog) is verdwenen uit het straatbeeld, wil ik in dit artikel bekijken waaruit die dracht nu eigenlijk bestond.

 

Tijdschriften zijn verkrijgbaar in de Broederschapshuisjes, Dorpsstraat 1 te Vleuten tijdens openingstijden van ons documentatiecentrum/museum.

Groet uit Vleuten – De Meern en Haarzuilens

Fotoboek van Werry Crone

Met dit boek in de hand is het mogelijk om fietstochten in De Meern temaken langs de locaties die de revue passeren.

Een fietstocht begint (en eindigt)  bij de Meernbrug. Een oude ansichtkaart toont een smalle doorgang naar de Meerndijk met het markante Café In ‘t Wapen van Gouda op de hoek en de kruidenierswinkel ertegenover.

Een andere fietstocht begint in Vieuten op het punt waar vroeger tol werd geheven. Aan het eind van de Haarrijnse Rading. Aan de zuidkant van het spoortracé vinden we de plek waar ooit Huys te Vieuten heeft gestaan.

Tijdschrift HV juni 2024

Het tweede kwartaaltijdschrift van 2024 verschijnt op 20 juni. Hierin interessante artikelen waaronder;

Door: Gedo en Veronique Voorn

Van Doorn Staalconstructie aan de Zandweg 25 De Meern

Aan de Zandweg 25 te De Meern (nu postcode Utrecht) is jarenlang een constructiebedrijf gevestigd geweest. Jan van Doorn, kleinzoon van de oprichter, vertelt met trots over dit familiebedrijf dat in een andere vorm op een andere plek nog steeds wordt voortgezet.

 

Door: Rens Wiegeraad

Sola scriptura (2)

In deel 1 lazen we een beknopte geschiedenis van de Reformatie (het ontstaan van de Hervormde Kerk), de Afscheiding (het ontstaan van de Gereformeerde Kerk) en de Doleantie (het ontstaan van de Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt) en hoe zich dat uitte in Vleuten-De Meern. Dit deel gaat concreet in op de schenking van de Statenbijbel door Bert de Rooij.

 

Door: Diny van der Leest

Toen en nu: de moestuin van kasteel De Haar

Ruim honderd jaar na de aanleg van de moestuin in het park van Kasteel De Haar, werd op 10 mei 2024 de nieuwe muurkas, tegen de fruitmuur aan de noordkant van de moestuin, officieel geopend. Het was een lang gekoesterde wens van de Stichting Moestuin de Haar. Hiermee wordt de historische relatie tussen de moestuin van nu en de moestuin van Kasteel De Haar teruggebracht.

 

Door: Jan H. Huiting

De voornamen van kinderen in Vleuten, De Meern, Haarzuilens en Veldhuizen tussen 1650 en 1900

“Tot de belangrijkste en persoonlijkste – en ook goedkoopste – geschenken die ouders hun kinderen voor het gehele leven kunnen meegeven, behoren de voornamen. Zij kunnen uit liefde of piëteit iemand vernoemen; zij kunnen een naam louter geven, omdat ze deze mooi vinden of omdat er een wens ten aanzien van de toekomst van het met vreugde ontvangen kind in verscholen ligt. Hoe dan ook, niemand staat er onverschillig tegenover, zeker niet de drager van de voornaam, omdat deze een nog persoonlijker bezit is dan zijn familienaam, die pas betrekkelijk laat de belangrijkste is geworden in het maatschappelijk verkeer”. Aldus Van der Schaar in zijn standaardwerk Woordenboek van voornamen. Het is wel aardig om eens te kijken naar de namen welke de mensen in onze omgeving hebben gedragen in een wat ver verleden, namelijk in de periode 1650-1900.

 

Tijdschriften zijn verkrijgbaar in de Broederschapshuisjes, Dorpsstraat 1 te Vleuten tijdens openingstijden van ons documentatiecentrum/museum.

Gerda Oskam neemt afscheid

door | 11 oktober 2023 | Nieuws

Op de Algemene Ledenvergadering van dinsdag 10 oktober heeft Gerda Oskam na bijna tien jaar afscheid genomen als voorzitter van de Historische Vereniging. Ze kwam in maart-2014 in het bestuur en werd op 16 april 2014 benoemd als voorzitter.

Ze trad aan als opvolgster van Kees Rasch die de functie tien jaar bekleed had. En op het moment dat de vereniging 820 leden telde en 9 bestuursleden. In de loop van de jaren zou zij vele bestuursleden zien komen-en-gaan. En het ledenaantal groeide door tot 919.

Gerda is geboren op de Utrechtseweg, ging naar de Torenpleinschool en daarna naar het Lyceum. Haar voorouders hebben altijd in deze omgeving gewoond. Gerda houdt van geschiedenis, is historica en maatschappelijk betrokken; ze was o.a. lid van de wijkraad en de stichting Vrienden van het Leidsche Rijn Park en is/was politiek actief, o.a. als raadslid voor D66 in Utrecht. Gerda is inmiddels met pensioen en had een baan bij de KLM als Senior purser.

Ze heeft in die tien jaar veel voor de vereniging gedaan en betekend: als technisch voorzitter, als gastvrouw, als spreekster, als initiator en organisator van evenementen, o.a. fietstochten. Ze toonde enthousiaste en deskundige betrokkenheid. En beschikte over een netwerk om veel voor elkaar te krijgen.

Kortom: haar verdiensten waren groot en daarom droeg het bestuur bij monde van de nieuwe voorzitter Dimitri Gilissen haar voor als erelid van de Historische Vereniging; een titel die nog vier andere levende leden bezitten. De ALV verleende haar dat eerbetoon met instemming en applaus. Hij overhandigde haar een fraaie oorkonde. Gerda toonde zich blij verrast. En zij verzekerde de aanwezigen dat ze betrokken en actief zal blijven, weliswaar na een periode dat ze aan een eigen uitgesteld projekt heeft gewerkt.

In de vergadering werd Theo Balvers tot bestuurslid benoemd; hij gaat de functie van secretaris vervullen. Elise Volker stelde zich voor als de aangestelde functionaris voor communicatie. Anneke Rek is inmiddels al enige maanden bezig als coördinator voor de vrijwilligers.