Oud-Utrecht viert het eeuwfeest ook in de wijken van Utrecht! Niet alleen in de ‘oude’ maar ook in de nieuwste wijk van de gemeente Utrecht, Leidsche Rijn. In 25 jaar tijd is er ten westen van het Amsterdam Rijnkanaal een stad in de orde van grootte van Delft gekomen....
Dinsdag 10 oktober 2023: Algemene Ledenvergadering
Uitnodiging Algemene Ledenvergadering op dinsdag 10 oktober 2023 (aanvang 20:00 uur)Hierbij nodigt het bestuur van de Historische Vereniging Vleuten, De Meern, Haarzuilens en Leidsche Rijn u uit voor de jaarlijkse Algemene Ledenvergadering. Locatie: Het Raadhuis...
Zondag 22 oktober 2023. 25 jaar cultuur in 25 jaar Leidsche Rijn: Cultuurcampus Vleuterweide.
Leidsche Rijn bestaat 25 jaar. In deze periode is er een gevarieerd en bijzonder cultureel landschap ontstaan. Van oude muziekverenigingen tot een bloeiende bandjescultuur, van bijzondere kunstwerken in het Maximapark tot een toekomstgerichte cultuurspot op het...
Woensdag 15 november 2023. “25 jaar Leidsche Rijn: 25 jaar ecologie en groenontwikkeling in Leidsche Rijn.”
Op woensdag 15 november 2023 verzorgen Tabe Tietema en Jacqueline Hoekstra, ecologen van de Vereniging Landschapsbeheer Vleuten - De Meern, een lezing over 25 jaar groen ontwikkeling en ecologie in Leidsche Rijn. Tabe Tietema is als bioloog in Utrecht afgestudeerd en...
Woensdag 13 december. “Vervlogen, verland en verdampt: de eendenkooien in Utrecht”. Lezing door Sander Wassing
Op woensdag 13 december 2023 verzorgt de Historische Vereniging weer een lezing. Het onderwerp is over de geschiedenis van de eendenkooien in onze omgeving. De manier waarop boeren hun agrarisch bedrijf inrichten staat al decennialang volop ter discussie. Het houdt de...
Woensdag 21 februari 2024: “De ommuurde stad”, lezing door Rene de Kam
Met het verkrijgen van het stadsrecht in 1122 mocht Utrecht ook een eigen stadsverdediging aanleggen. De bouw daarvan was een groot en duur karwei dat veel van de Utrechters heeft gevraagd. Om de veiligheid te waarborgen, moest de stadsverdediging goed worden...
Tijdschrift HV september 2023
Het tijdschrift van september 2023 is uit. Hierin interessante artikelen waaronder:
Door Veronique Voorn
Twintig jaar Máximapark in Leidsche Rijn, een park om trots op te zijn
Twintig jaar Maximapark in Leidsche Rijn, een park om trots op te zijn Toen in 1991 de Vierde Nota Ruimtelijke Ordening Extra (VINEX) van het ministerie van VROM uitkwam, was het duidelijk dat het gebied ten westen van de stad Utrecht was aangewezen als grote bouwlocatie. Er zouden 30.000 woningen gebouwd worden waarmee de gemeenten Utrecht en Vieuten-De Meern ca. 80.000 inwoners erbij zouden krijgen; een bevolking zo groot als de stad Leeuwarden. Om al die mensen te laten recreëren moest er naast woningen, winkels, bedrijfspanden, kantoren en voorzieningen ruimte worden ingepast voor groen.
Door Eef Oskam
VV-DE MEERN 75 JAAR (5, SLOT)
De laatste 25 jaar
We zijn inmiddels aangeland bij de laatste 25 jaar van 75 jaar VV De Meern. Ook nu is er weer het nodige te melden, maar we merken wel dat de tijd niet meer te vergelijken is met de begintijd. Nepgras, snelle communicatie via internet, van dorpsclub naar grootstedelijke vereniging, opkomst van het meisjesvoetbal. Het zijn zo maar wat ontwikkelingen van de laatste 25 jaar. Laten we maar eens gaan kijken wat al deze veranderingen voor impact hebben op Voetbal Vereniging De Meern.
Door jan H. Huiting
Vleuten in de 8e-13e eeuw tegen de achtergrond van de Utrechtse stadsrechten en de dam bij Wijk (3)
In het eerste deel van dit drieluik (1) zagen we dat het hofstelsel door de Franken was geintroduceerd, ook in het bisdom Utrecht. In en rond Vieuten waren er meerdere hoven, zoals die van het voor Vleuten zo belangrijke kapittel van Oudmunster. Het in twee stukken gesplitste middendeel van dit drieluik hield zich bezig met de verschillende onvrije bewoners van de hoven en met de meier (2a), die – met verschillende petten op – het bedrijf runde. Wat er allemaal op en rondom de hof aanwezig was, kwam in het tweede stuk (2b) aan de orde. Dit laatste deel gaat in op het dagelijkse leven van de bewoners die de hoeven bevolkten.
Door Veronique Voorn-Verkleij
Plannen voor de verbetering van de Leidse Rijn (2)
Aan het eind van de 19e eeuw dacht men erover de vaarwegen te verbeteren om zo beter de concurrentie met de spoor wegen aan te kunnen. In ons gebied betekende dat dat de Leidse Rijn, die bij Harmelen en Woerden nog de Oude Rijn heette, zou moeten worden verbreed en verdiept om grotere schepen aan te kunnen. In het eerste deel van dit tweeluik lazen we hoe een speciale Commissie verzocht aan de Provinciale Staten van Utrecht om de Leidse Rijn bevaarbaar te maken voor stoomboten. De Hoofdingenieur van de Provinciale Waterstaat onderzocht dit en concludeerde dat verbreding en verdieping noodzakelijk was. Hij maakte een begroting en legde die voor aan de aangrenzende gemeenten. De gemeente Utrecht stelde een eigen Raadscommissie aan die zich ging buigen over een aantal vragen: Wat is de staat van de Leidse Rijn? Wat is de betekenis van de Leidse Rijn voor de stad Utrecht? Hoeveel schepen varen hier nou eigenlijk? Wat willen de schippers zelf?
Tijdschriften zijn verkrijgbaar in de Broederschapshuisjes, Dorpsstraat 1 te Vleuten tijdens openingstijden van ons documentatiecentrum/museum. In het museum is de tentoonstelling over 100 jaar tuinbouw te bezoeken. De toegang is gratis.
Zondag 22 oktober 2023. “25 jaar cultuur in 25 jaar Leidsche Rijn: Cultuurcampus Vleuterweide
Leidsche Rijn bestaat 25 jaar. In deze periode is er een gevarieerd en bijzonder cultureel landschap ontstaan. Van oude muziekverenigingen tot een bloeiende bandjescultuur, van bijzondere kunstwerken in het Maximapark tot een toekomstgerichte cultuurspot op het Berlijnplein. Met een veelheid aan kunstenaars, (amateurkunst)organisaties en professionele gezelschappen heeft Leidsche Rijn een kleurrijk en uitdagend aanbod ontwikkeld waar iedereen aan mee kan doen.
Op zondagmiddag 22 oktober organiseert de Historische Vereniging in samenwerking met Cultuur 19 en De Vrijstaat een programma om de culturele rijkdom van Leidsche Rijn in de spotlights te zetten.
Met een visuele tijdlijn als leidraad brengen we een ode aan alle cultuur in 25 jaar Leidsche Rijn met een swingend programma vol gasten, optredens, filmpjes, een interactieve cultquiz en muziek.
Met onder andere:
Harmonie Orkest Vleuten (HOV), Dansatelier 42, Vocal Arts Academy, Tjerk Ridder, Marieke Dubbelman (Vinex Vrouwtje), Daphne de Bruyn (Vicky Vinex), Lucie de Saint Vincent
en bijdragen van Podium Hoge Woerd, RAUM, Sharing Arts Society, Klub 19, Kersenboomgaard Ateliers, De Vrijstaat & Cultuur 19.
Kunstenaarscollectief Kunstlint zal in de foyer werk van verschillende kunstenaars tentoonstellen. Tevens wordt de winnaar van de fotowedstrijd “Het mooiste beeld van LR” bekend gemaakt.
Deze kunst- en cultuurshow zal gehouden worden in de Cultuurcampus, Burchtpoort 5, Utrecht.
Inloop 13:30,
Aanvang 14:00- 16:30 met aansluitend feestelijke borrel.
Tickets € 15,–. Voor leden van de Historische Vereniging € 10,– (gezinskorting niet van toepassing!)
Woensdag 15 november 2023. “25 jaar Leidsche Rijn: 25 jaar ecologie en groenontwikkeling in Leidsche Rijn.” Lezing door Tabe Tietema en Jaqueline Hoekstra. (ZAAL)
Op woensdag 15 november 2023 verzorgen Tabe Tietema en Jacqueline Hoekstra, ecologen van de Vereniging Landschapsbeheer Vleuten – De Meern, een lezing over 25 jaar groen ontwikkeling en ecologie in Leidsche Rijn.
Tabe Tietema is als bioloog in Utrecht afgestudeerd en na, een verblijf in het buitenland, in 1991, in De Meern geland, waar hij via Landschapsbeheer Vleuten – De Meern van af het vroege begin betrokken is geraakt bij de ontwikkeling van natuur en ecologie in Leidsche Rijn. Jacqueline Hoekstra is afgestudeerd als biologe aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Na een carrière in de muziek, is zij na haar pensioen teruggekeerd in haar oude professie en stuurt nu samen met Tabe het zomerprogramma van Landschapsbeheer Vleuten – De Meern aan.
In onze voordracht geven we in het eerste deel een inzicht in met welke problemen men geconfronteerd wordt bij het aanleggen van een enorm grote nieuwe wijk in een bestaand landschap en aan de problemen van inpassing van Leidsche Rijn in het Utrechtse Ecologische Systeem. Daarbij geven we aandacht aan bedachte en geprobeerde oplossingen en aan de ontwikkeling van voortschrijdend ecologisch inzicht. In het tweede deel kijkt Jacqueline naar wat haar als nieuwkomer opvalt en verbaast en naar wat er in haar visie best wel beter kan.
De locatie van deze lezing is Raadhuis Vleuten, Pastoor Ohllaan 39, 3451 CB Vleuten.
Datum: woensdag 15 november, aanvang 20:00
Deelname € 5,00. Leden van de Historische Vereniging gratis.
Woensdag 15 november 2023. “25 jaar Leidsche Rijn: 25 jaar ecologie en groenontwikkeling in Leidsche Rijn.” Lezing door Tabe Tietema en Jaqueline Hoekstra. (YouTube)
Op woensdag 15 november 2023 verzorgen Tabe Tietema en Jacqueline Hoekstra, ecologen van de Vereniging Landschapsbeheer Vleuten – De Meern, een lezing over 25 jaar groen ontwikkeling en ecologie in Leidsche Rijn.
Tabe Tietema is als bioloog in Utrecht afgestudeerd en na, een verblijf in het buitenland, in 1991, in De Meern geland, waar hij via Landschapsbeheer Vleuten – De Meern van af het vroege begin betrokken is geraakt bij de ontwikkeling van natuur en ecologie in Leidsche Rijn. Jacqueline Hoekstra is afgestudeerd als biologe aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Na een carrière in de muziek, is zij na haar pensioen teruggekeerd in haar oude professie en stuurt nu samen met Tabe het zomerprogramma van Landschapsbeheer Vleuten – De Meern aan.
In onze voordracht geven we in het eerste deel een inzicht in met welke problemen men geconfronteerd wordt bij het aanleggen van een enorm grote nieuwe wijk in een bestaand landschap en aan de problemen van inpassing van Leidsche Rijn in het Utrechtse Ecologische Systeem. Daarbij geven we aandacht aan bedachte en geprobeerde oplossingen en aan de ontwikkeling van voortschrijdend ecologisch inzicht. In het tweede deel kijkt Jacqueline naar wat haar als nieuwkomer opvalt en verbaast en naar wat er in haar visie best wel beter kan.
Je kunt deze lezing bijwonen op YouTube. De link naar YouTube staat vermeld in de ticket.
Datum: woensdag 15 november, aanvang 20:00
Deelname € 5,00. Leden van de Historische Vereniging gratis.
Woensdag 13 december 2023. “Vervlogen, verland en verdampt: de eendenkooien in Utrecht”. Lezing door Sander Wassing. (YouTube)
Op woensdag 13 december 2023 verzorgt de Historische Vereniging weer een lezing. Het onderwerp is over de geschiedenis van de eendenkooien in onze omgeving.
De manier waarop boeren hun agrarisch bedrijf inrichten staat al decennialang volop ter discussie. Het houdt de gemoederen bezig omdat het raakt aan allerlei gevoeligheden die ons allemaal aan gaan: hoe willen we dat ons landschap eruitziet? Op welke manier wringt dit met de bescherming van de natuur? De boeren zijn de hofleveranciers van ons dagelijks brood, van het eten op ons bord.
Dat was vroeger uiteraard niet anders, maar de invulling daarvan was dat wel. Eeuwenlang waren er geen veestapels die grote aantallen mensenmonden konden vullen. Als een boer in de zeventiende eeuw tien tot vijftien koeien had, gold hij als zeer vermogend en dat waren de uitzonderingen. Grote aantallen koeien, varkens en kippen waren er nog niet. Voor een stukje vlees op het bord waren onze voorouders aangewezen op eendenbout. Dit werd gevangen in eendenkooien (vroeger ‘vogelkooien’ genoemd). Het was een vijver of een rechthoekige plas met vaak meerdere zijsloten (vangpijpen) die in een bocht steeds smaller het land inliepen en uitmondden in een vanghokje.
Spreekwoorden als ‘het hoekje omgaan’, de ‘pijp uitgaan’, maar ook gezegden als ‘in de war zijn’, komen uit de eendenkooikerswereld. Wie bijvoorbeeld de achternaam ‘Kooiman’, ‘Van der Kooi’ of ‘Kooistra’ draagt, mag vermoeden dat er ergens een voorouder is die kooiker was, al dan niet met een eigen eendenkooi. Het is een mysterieus fenomeen en bij het grote publiek is er weinig over bekend. In Utrecht zal dat niet anders zijn: veel van de eendenkooien die er ooit waren, zijn allang verdwenen. Soms vinden we er sporen van terug, zoals recent toen er een zeventiende-eeuwse kooi werd herontdekt in het recreatiegebied Strijkviertel. Hoe gaat het er in een eendenkooi precies aan toe? Waarom is het gros van de eendenkooien verdwenen? Welke zijn er nog en waarom is het belangrijk om kooien als Het Beloken Land bij Montfoort te behouden? Deze vragen worden tijdens de lezing aan de orde gesteld.
Sander Wassing studeerde geschiedenis aan de Universiteit Leiden. Tijdens zijn studie specialiseerde hij zich in de geschiedenis van de Nederlanden gedurende de zestiende en zeventiende eeuw. Zijn scriptie schreef hij over de Beeldenstorm (1566) en Alva’s Raad van Beroerten. Sinds augustus 2013 is hij afgestudeerd en werkzaam als freelance historicus. Recentelijk heeft hij dus onderzoek gedaan over eendenkooien.
De locatie voor deze presentatie is De Pijler, Bovenpolder 80, de Meern.
Datum: woensdag 13 december, aanvang 20.00
Deelname € 5,00 leden van de Historische Vereniging gratis.
De link naar YouTube vind je in de ticket.
Tentoonstelling “Leidsche Rijn 25 jaar – het pionieren voorbij”
Dit jaar wil de Historische Vereniging op diverse manieren aandacht schenken aan het feit dat er al weer 25 jaar gewoond wordt in Leidsche Rijn.
Daarom is er een gratis expositie in de Broederschapshuisjes in Vleuten met (lucht)foto’s, kaarten, informatie, uitleg, herinneringen, publicaties, filmpjes en meer.
Geopend van 9 mei tot en met oktober, op dinsdag, donderdag en zaterdag, van 14 tot 17 uur
Geopend voor groepen op afspraak.
Daarnaast zijn er ook diverse lezingen en activiteiten, zoals:
- Presentatie over 25 jaar archeologie
- Lezing over 25 jaar architectuur in Leidsche Rijn
- Lezing over 25 jaar geloof in 25 jaar Leidsche Rijn
- 1 juli, 29 juli, 26 augustus, 2 september: Fietstocht “Verrassend Leidsche Rijn”
- 9 september: in het kader van Open Monumentendag een extra Fietstocht “Verrassend Leidsche Rijn”
- 13 augustus: Een speciale wandeling door het Máximaperk
- 27 september: Hoe de bouw van Leidsche Rijn tot stand kwam
- 22 oktober: 25 jaar cultuur in 25 jaar Leidsche Rijn: Cultuurcampus Vleuterweide
- 15 november: 25 jaar Leidsche Rijn: 25 jaar ecologie en groenontwikkeling in Leidsche Rijn
Er zijn veel leuke video’s en websites over Leidsche Rijn op het internet te vinden.
Een aantal daarvan hebben we HIER op een rijtje gezet.
Heb je nog foto’s en/of anekdotes van bijzondere gebeurtenissen in de 25 jaar Leidsche Rijn, dan horen wij het graag.
Wie weet kunnen we die nog verwerken in bijvoorbeeld de expositie of opnemen in onze Collectiebank.
Stuur ons gerust een mailtje naar expo@histvervdmh.nl met wat informatie. Dan nemen wij contact met je op.
Wij zoeken nog enkele vrijwilligers als gastheer/gastvrouw bij deze tentoonstelling; zie daarvoor de vacature.
Fotodienst GAU (HUA cat.nr. 85594)
Foto: D.C. Goosen (HUA cat.nr. 901724)