Op donderdag 20 april 2023 verzorgt de Historische Vereniging weer een lezing in het kader van “25 jaar Leidsche Rijn”. Spreker deze keer is Bettina van Santen. De bouw van Leidsche Rijn startte in een periode dat architectuur ‘hot’ was. De jaren negentig en nul waren...
Tijdschrift HV maart 2023
Het tijdschrift van maart 2023 is uit. Hierin interessante artikelen waaronder;
Door: Gerda Oskam
25 jaar Leidsche Rijn (1)
(of hoe Leidsche Rijn in 25 jaar een succes werd)
De bedenker, Riek Bakker
Dit jaar 25 jaar geleden werd de sleutel overhandigd aan de eerste bewoners in het eerste opgeleverde huis, aan het Klifrakplantsoen in Langerak. In hetzelfde jaren werden de eerste huizen opgeleverd in Veldhuizen door de toenmalige gemeente Vleuten-De Meern. In 1998 woonden er in het gebied van de wijken Vleuten-De Meern en Leidsche Rijn iets meer dan 20.000 mensen. Anno 2023 zal het aantal inwoners de 100.000 bereiken. Leidsche Rijn is daarmee een echt deltaplan wonen geworden. De tevredenheid in de wijken is erg groot. Het is een echt succes geworden. Mede dankzij twee mensen: de bedenker Riek Bakker en de bouwer, John Korssen. Een geschiedenis van 25 jaar Leidsche Rijn aan de hand van de woorden van Riek Bakker en John Korssen. In het volgende tijdschrift komt aandacht voor John Korssen, de bouwer. Deze keer het verhaal van de Rotterdamse ‘baas van de Maas’, Riek Bakker.
Doorlezen? Vanaf 30 maart is het nieuwe nummer te koop in de Broederschapshuisjes en via de webshop.
Door: Rens Wiegeraad
Ridderhofstad Bottestein
De beknopte geschiedenis van een woontoren met pretenties
Na de IJsselsteinse oorlog (1510-1511) keek het bestuur van de Staten van Utrecht tegen een berg schulden aan en een lege staatskas. De invoering in 1512 van een belasting op huizen leek een probaat middel om de financiële nood het hoofd te bieden. De adel, die een vaste vertegenwoordiging had in het bestuur, wist voor zichzelf een fiscale vrijstelling uit te onderhandelen: door het hebben van een riddermatig huis viel men buiten de heffing. De woontoren Bottestein bij Vleuten was zo’n huis. Als er tweehonderd jaar later nagenoeg niets meer van over is, weet het zich echter te ontpoppen als prestige object.
Meer weten over Bottestein? Vanaf 30 maart is het maartnummer te koop in de Broederschapshuisjes en via de webshop.
Door Theo Pronk
Historicus (Erasmus Universiteit) en directeur van Stichting Verborgen Stad
DenHam5D – Deel II
(Virtuele) Herbouw van een kasteel
Afgelopen jaar werd DenHam5D gelanceerd: een digitale reconstructie van het ooit zo voorname Kasteel Den Ham. Tegenwoordig staat hiervan alleen nog de toren. Bij het rondkijken in het verleden kan informatie worden opgevraagd over wat je ziet, wat hier gebeurde en vooral wie hier in de lange geschiedenis van het kasteel woonden. Zo kwam voor dit project een schat aan verhalen naar boven: te veel om te vertellen maar te mooi om te laten liggen. Afgelopen najaar verscheen daarom in dit magazine een artikel over de bewoners van Den Ham. Dit is hierop het vervolg.
Meer lezen over dit unieke project? Vanaf 30 maart is het maartnummer te koop in de Broederschapshuises of via de webshop.
Tijdschriften zijn verkrijgbaar in de Broederschapshuisjes, Dorpsstraat 1 te Vleuten tijdens openingstijden van ons documentatiecentrum/museum. In het museum is de tentoonstelling over 100 jaar tuinbouw te bezoeken. De toegang is gratis.
Dinsdag 16 mei 2023. Lezing “De grote ontginning van het Utrechtse veen in de jaren 1000 tot 1250″ door Frans van Bork (YouTube)
Op dinsdag 16 mei 2023 verzorgt de Historische Vereniging weer een lezing. Het onderwerp is nog een vervolg op het 900 jaar water project van afgelopen jaar. Spreker is Frans van Bork.
In twee eeuwen tijd werd een enorme wildernis van 64.000 hectares, vergelijkbaar met 100.000 voetbalvelden, in het Utrechts-Hollands veengebied ontgonnen. Zonder hulp van machines maakten pioniers elk jaar 320 hectares ontoegankelijk gebied bruikbaar voor landbouw. Het was de tijd van de Grote Ontginning.
Dat ging niet zonder strijd, want het graafschap Holland slaagde er in die periode in veel grondgebied van Utrecht te veroveren of te verwerven. De Grote Ontginning vond grofweg plaats tussen 1000 en 1200. De laatste fase van deze megaoperatie kon pas beginnen na het afdammen van de Kromme Rijn bij Wijk bij Duurstede. Dat gebeurde in 1122, het jaar dat beschouwd wordt als de start van het georganiseerde waterbeheer in het gebied van het huidige Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden.
Verder gaat de spreker in op de chronologie de Grote Ontginning in het HDSR-gebied, de eerste ontginningen in het Utrechts-Hollands veenweidegebied en de achtergronden van de Grote Ontginning. Ook staat hij stil bij de ontginningssystematiek: van blok- naar copeontginning. En, wie waren die ontginners?
Frans van Bork uit Woerden is voor de PVDA lid van het algemeen bestuur van het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden. Als redacteur van het blad Heemtijdinghen heeft hij voor de SHHV een publicatie geschreven over het Utrechtse Veen. In zijn dagelijks leven is hij bestuursadviseur bij de gemeente Den Haag voor Europese zaken.
De link voor deze prensentaie op YouTube vind je op de ticket.
Datum: dinsdag 16 mei, aanvang 20.00
Deelname € 5,00 Voor leden van de Historische Vereniging gratis.
Dinsdag 16 mei 2023. Lezing “De grote ontginning van het Utrechtse veen in de jaren 1000 tot 1250″ door Frans van Bork (ZAAL)
Op dinsdag 16 mei 2023 verzorgt de Historische Vereniging weer een lezing. Het onderwerp is nog een vervolg op het 900 jaar water project van afgelopen jaar. Spreker is Frans van Bork.
In twee eeuwen tijd werd een enorme wildernis van 64.000 hectares, vergelijkbaar met 100.000 voetbalvelden, in het Utrechts-Hollands veengebied ontgonnen. Zonder hulp van machines maakten pioniers elk jaar 320 hectares ontoegankelijk gebied bruikbaar voor landbouw. Het was de tijd van de Grote Ontginning.
Dat ging niet zonder strijd, want het graafschap Holland slaagde er in die periode in veel grondgebied van Utrecht te veroveren of te verwerven. De Grote Ontginning vond grofweg plaats tussen 1000 en 1200. De laatste fase van deze megaoperatie kon pas beginnen na het afdammen van de Kromme Rijn bij Wijk bij Duurstede. Dat gebeurde in 1122, het jaar dat beschouwd wordt als de start van het georganiseerde waterbeheer in het gebied van het huidige Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden.
Verder gaat de spreker in op de chronologie de Grote Ontginning in het HDSR-gebied, de eerste ontginningen in het Utrechts-Hollands veenweidegebied en de achtergronden van de Grote Ontginning. Ook staat hij stil bij de ontginningssystematiek: van blok- naar copeontginning. En, wie waren die ontginners?
Frans van Bork uit Woerden is voor de PVDA lid van het algemeen bestuur van het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden. Als redacteur van het blad Heemtijdinghen heeft hij voor de SHHV een publicatie geschreven over het Utrechtse Veen. In zijn dagelijks leven is hij bestuursadviseur bij de gemeente Den Haag voor Europese zaken.
De locatie voor deze presentatie is Buurtcentrum Terwijde,
Operettelaan 629, Utrecht
Datum: dinsdag 16 mei, aanvang 20.00
Deelname € 5,00 Voor leden van de Historische Vereniging gratis.
Donderdag 20 april 2023. Lezing “25 jaar architectuur in 25 jaar Leidsche Rijn” door Bettina van Santen (YouTube)
Op donderdag 20 april 2023 verzorgt de Historische Vereniging weer een lezing in het kader van “25 jaar Leidsche Rijn”.
Spreker deze keer is Bettina van Santen.
De bouw van Leidsche Rijn startte in een periode dat architectuur ‘hot’ was. De jaren negentig en nul waren de gloriedagen van de zogenaamde ‘superdutch’ architecten die internationaal furore maakten. Sommigen van hen gingen ook aan de slag in Leidsche Rijn. De ambitie van alle betrokkenen bij de vormgeving van de nieuwe wijk was vanaf het begin hoog. Dat gold bijvoorbeeld ook voor de uitstraling die nieuwe onderwijsgebouwen en nutsgebouwen in de wijk moesten krijgen. Het moest goed zijn, maar mocht zeker ook opvallen.
Architectuur staat echter niet stil en ook smaak verandert. De bouw van Vleuterweide markeerde een doorbraak van meer historiserende architectuur. De recent opgeleverde wijk Leeuwesteyn adverteert nu trots dat het geïnspireerd is op de ‘Utrechtse art-Deco’.
Het kan niet anders of na 25 jaar biedt Leidsche Rijn een variëteit aan architectuur en stedenbouw. Het kan ook trots wijzen op de aanwezigheid van enkele winnaars van de Rietveldprijs, dé Utrechtse architectuurprijs.
25 jaar Leidsche Rijn is een mooie aanleiding om de architectuurgeschiedenis van de wijk tegen het licht te houden. En wellicht is er na 25 jaar al architectuur die aanspraak kan maken op het predicaat ‘jong monument’.
Bettina van Santen is architectuurhistoricus bij de gemeente Utrecht. Tevens heeft ze een aantal boeken geschreven over dit onderwerp.
Je kunt deze presentatie bijwonen op YouTube.
Datum: donderdag 20 april, aanvang 20.00
Deelname € 5,00 leden Hist. Ver. gratis.
Donderdag 20 april 2023. Lezing “25 jaar architectuur in 25 jaar Leidsche Rijn” door Bettina van Santen (ZAAL)
Op donderdag 20 april 2023 verzorgt de Historische Vereniging weer een lezing in het kader van “25 jaar Leidsche Rijn”.
Spreker deze keer is Bettina van Santen.
De bouw van Leidsche Rijn startte in een periode dat architectuur ‘hot’ was. De jaren negentig en nul waren de gloriedagen van de zogenaamde ‘superdutch’ architecten die internationaal furore maakten. Sommigen van hen gingen ook aan de slag in Leidsche Rijn. De ambitie van alle betrokkenen bij de vormgeving van de nieuwe wijk was vanaf het begin hoog. Dat gold bijvoorbeeld ook voor de uitstraling die nieuwe onderwijsgebouwen en nutsgebouwen in de wijk moesten krijgen. Het moest goed zijn, maar mocht zeker ook opvallen.
Architectuur staat echter niet stil en ook smaak verandert. De bouw van Vleuterweide markeerde een doorbraak van meer historiserende architectuur. De recent opgeleverde wijk Leeuwesteyn adverteert nu trots dat het geïnspireerd is op de ‘Utrechtse art-Deco’.
Het kan niet anders of na 25 jaar biedt Leidsche Rijn een variëteit aan architectuur en stedenbouw. Het kan ook trots wijzen op de aanwezigheid van enkele winnaars van de Rietveldprijs, dé Utrechtse architectuurprijs.
25 jaar Leidsche Rijn is een mooie aanleiding om de architectuurgeschiedenis van de wijk tegen het licht te houden. En wellicht is er na 25 jaar al architectuur die aanspraak kan maken op het predicaat ‘jong monument’.
Bettina van Santen is architectuurhistoricus bij de gemeente Utrecht. Tevens heeft ze een aantal boeken geschreven over dit onderwerp.
Locatie voor deze presentatie is: Anafora, Uilenboslaan 1 Utrecht (in Maxima park)
Datum: donderdag 20 april, aanvang 20.00
Deelname € 5,00. Voor leden leden Historische Vereniging gratis.
Dinsdag 16 mei 2023. “De grote ontginning van het Utrechtse veen in de jaren 1000 tot 1250″, lezing door Frans van Bork.

Op dit moment is er in de Broederschapshuisjes een tentoonstelling over de geschiedenis van 100 jaar grootschalige tuinbouw in het gebied rondom Vleuten (ongeveer rondom het gebied van het Máximapark). “Kom in de kas” en maak kennis met het tuinbouwverleden in onze omgeving.
Kijk naar de vele foto’s en luister naar de verhalen van de tuinders van toen. Te zien zijn foto’s van tuinderijen, het transport van groenten en bloemen over de Vleutense wetering. En natuurlijk foto’s van de tuindersfamilies, en beelden en documenten over de proeftuin, de tuinbouwschool en de veilingen. Tot slot de berichten over de verplaatsing van de tuinbouw naar aanleiding van de ontwikkeling van de wijk Leidsche Rijn.
Op de eerste etage van de Broederschapshuisjes vind je een interactieve presentatie verspreid over drie beeldschermen. Daarop kun je precies zien waar de meer dan honderd tuinders gewerkt en gewoond hebben. Ook kun je gedetailleerde informatie opvragen over elke tuinderij in ons gebied. En kijken en luisteren naar interviews met de tuinders over de opbouw van hun bedrijf en de gedwongen afbraak van hun bedrijf door de komst van de wijk Leidsche Rijn. Neem hier alvast een kijkje bij enkele panelen met beelden over de tuinbouw.

Op de eerste etage van de Broederschapshuisjes vind je een interactieve presentatie verspreid over drie beeldschermen. Daarop kun je precies zien waar de meer dan honderd tuinders gewerkt en gewoond hebben. Ook kun je gedetailleerde informatie opvragen over elke tuinderij in ons gebied. En kijken en luisteren naar interviews met de tuinders over de opbouw van hun bedrijf en de gedwongen afbraak van hun bedrijf door de komst van de wijk Leidsche Rijn. Neem hier alvast een kijkje bij enkele panelen met beelden over de tuinbouw.
De tentoonstelling kun je bezoeken elke maandag, dinsdag en donderdag, ’s middags van 14 tot 17 uur, op de eerste zaterdag van elke maand, ’s middags van 14 tot 17 uur, en tijdens de historische cafés op 28 januari en 25 februari, ’s middags van 14 tot 17 uur.
.